Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε να είναι απών στην COP30 στη Βραζιλία, είναι αυτός που θεωρείται σήμερα ο κυριότερος δημοκρατικός αντίπαλός του, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ, που προσέλκυσε την
«Ο Τραμπ είναι προσωρινός», τόνισε ο Γκάβιν Νιούσομ στην Μπελέμ, πόλη στο βραζιλιάνικο τμήμα του Αμαζονίου όπου φιλοξενείται η σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα, χωρίς αντιπροσώπευση της αμερικανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης — για πρώτη φορά στην ιστορία των διεθνών συναντήσεων αυτής της φύσης.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ διπλασίασε τη βλακεία», πέταξε, αναφερόμενος στις υπαναχωρήσεις της κυβέρνησης του ρεπουμπλικάνου όσον αφορά την ενέργεια και το κλίμα, την αποχώρηση – για δεύτερη φορά – των ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού, βασικού κινητήρα της διεθνούς συνεργασίας για το περιβάλλον.
Όλη μέρα χθες, ο σφοδρός πολέμιος του προέδρου Τραμπ, που συγκαταλέγεται στους υποψήφιους ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2028, χαρακτήρισε για άλλη μια φορά «εξευτελισμό» της χώρας του την απόσυρσή της από τη συμφωνία.
Έκανε συναντήσεις και συμμετείχε σε εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου, με τον κυβερνήτη της βραζιλιάνικη πολιτείας Παρά, με γερμανό υπουργό, με τον βραζιλιάνο πρόεδρο της COP30, και γεύτηκε τοπικά εδέσματα.
Ερωτηθείς σχετικά από το Γαλλικό Πρακτορείο, διαβεβαίωσε πως αν αναλάμβανε την εξουσία δημοκρατικός πρόεδρος οι ΗΠΑ θα επανεντάσσονταν στη συμφωνία του Παρισιού «χωρίς δισταγμό».
«Είναι ηθική δέσμευση, είναι οικονομική επιτακτική ανάγκη», εξήγησε.
Συνεχώς ο Γκάβιν Νιούσομ πρόβαλε το υπόδειγμα της Καλιφόρνιας, που αν ήταν ανεξάρτητη θα αποτελούσε την 4η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, τονίζοντας πως η ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει είναι «100% καθαρή» – δεν συμπεριλαμβάνει την καύση υδρογονανθράκων – εννιά στις δέκα ημέρες φέτος.
«Ταπεινότητα»
Πόλεις, επαρχίες, νομοί: αντιπρόσωποι της αυτοδιοίκησης από πολλές χώρες έχουν έντονη παρουσία στην COP30, για να δείξουν ότι η δράση για το κλίμα σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο συμπληρώνει αυτή των κεντρικών μηχανισμών εξουσίας — παρότι δεν αντιπροσωπεύονται στις διαπραγματεύσεις των Ηνωμένων Εθνών, καθώς οι θέσεις στο τραπέζι δίνονται στις κυβερνήσεις των χωρών μελών της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (CNUCC).
Επίσης παρούσα, η δημοκρατική κυβερνήτρια του Νέου Μεξικού, η Μισέλ Λουχάν Γκρίσαμ, τόνισε πως «όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εμπλέκεται, κάνουμε περισσότερα, όταν απεμπλέκεται, κάνουμε περισσότερα».
Η απουσία της κυβέρνησης Τραμπ είναι για κάποιους ανακούφιση, καθώς υπήρχαν φόβοι πως θα τορπίλιζε τις διαπραγματεύσεις, όπως έγινε τον Οκτώβριο στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΔΝΟ), όπου η συμφωνία για διεθνές τέλος εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου βυθίστηκε, έπειτα από απειλές της Ουάσιγκτον.
«Είναι καλό», συνόψισε χθες στην Μπελέμ η Κριστιάνα Φιγκέρες, άλλοτε επικεφαλής της υπηρεσίας ΟΗΕ Κλίμα όταν είχε υπογραφτεί η συμφωνία του Παρισιού. Διότι απλούστατα «δεν μπορεί να πάρει τον λόγο», εξήγησε.
Η αποχώρηση από τη συμφωνία του Παρισιού που αποφάσισε ο πρόεδρος Τραμπ τίθεται σε εφαρμογή τον Ιανουάριο. Ωστόσο οι ΗΠΑ παραμένουν κράτος-συμβαλλόμενο μέρος της CNUCC και διατηρούν την έδρα τους στις COP.
Για τον Άμπε Ασαμουά, αντιπρόσωπο της Ακτής Ελεφαντοστού στην Μπελέμ, «η θέση του Τραμπ είναι ακραία», κυρίως διότι «ξέρει πως η κλιματική αλλαγή είναι πραγματικότητα».
«Η απουσία των ΗΠΑ δεν θέτει σε κίνδυνο» τη σύνοδο, έκρινε ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Λουίς Μοντενέγκρου την περασμένη Πέμπτη στην Μπελέμ, όμως, πιο μακροπρόθεσμα, η δέσμευση της χώρας – η οποία κατατάσσεται δεύτερη ως προς τις εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου – είναι «εκ των ων ουκ άνευ».
Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Νιούσομ προσπάθησε έτσι, «με ταπεινότητα», να πείσει τις χώρες που έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στις ΗΠΑ, εξαιτίας των παλινωδιών τους για το κλίμα, από την απόφαση του Τζορτζ Ουόκερ Μπους να μην επικυρώσει το πρωτόκολλο του Κιότο και φθάνοντας ως τον Ντόναλντ Τραμπ.
Για να πειστούν οι συμπολίτες του και για να γίνει το κλίμα ζήτημα που ξεπερνά τις κομματικές αντιπαραθέσεις ο Γκάβιν Νιούσομ παραδέχτηκε ότι ακόμη δεν έχει απάντηση στο ερώτημα ποια είναι η σωστή συνταγή.
«Η μεγάλη πλειψηφία» των Αμερικανών «δεν ξέρουν τι σημαίνει Κελσίου, όταν μιλάμε για τον 1,5° Κελσίου, πόσο είναι αυτό σε Φαρενάιτ;» είπε χαρακτηριτικά. Όσο για τις «εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, (τα αέρια) βρίσκονται στον αέρα, προσγειώνονται; Χρειαζόμαστε καλύτερες μεταφορές», αποτελεσματικότερα ρητορικά σχήματα, έκρινε.